روزگاری بود که هر فردی آرزو داشت بتواند یک کامپیوتر رومیزی داشته باشد و از کاربردهای مفید آن بهره ببرد. کامپیوترهای شخصی مانند دکمه به لباس زندگی انسانها بافته شده بودند و نبود این دکمه، زندگی بشر را مانند تابلوی نقاشی میکرد که رنگی از رنگهای آن حذف شده بود؛ اما به نظر میرسد بشر دیگر لباسی بر تن میکند که نیازی به این دکمه ندارد.
با پیشرفت تکنولوژی، اختراعات و ابداعات جدیدی وارد زندگی انسان شد که کامپیوترهای شخصی نقش یک پل ارتباطی را ایفا میکرد که برای استفاده و رسیدن انسانها به این تکنولوژیهای روز ساخته شده بود.
در طول این سالها هر بار شاهد معرفی و رونمایی از یک تکنولوژی جدید بودیم که به کمک کامپیوترهای شخصی میشد از آنها استفاده کرد. توسعهدهندگان نیز دست به عمل شدند و در زمینههای مختلف که نیاز به ایجاد یک برنامه و اپلیکیشن بود با هوش و ذکاوتی که داشتند محصولات قدرتمندی را معرفی کردند.
از کاربردهای اجتماعی مانند سرویسهای پیامرسانی مانند یاهو مسنجر گرفته تا برنامههای حرفهای و نیمهحرفهای که هر کدام برای یک زمینهی فعالیت خاصی طراحی شده بودند توانستند محبوبیت فراوانی میان کاربران کامپیوترهای شخصی به دست آورند. کاربرانی که به لطف این نرمافزارها نیازهای آنها برطرف میشد و حتی برای مشاغل نیز توسعهدهندگانی ظهور کردند تا اپلیکیشنهای تجاری بسازند.
اپلیکیشنهایی که میز کار کاربر را به صفحهی نمایش آورده بودند و بهجای کاغذ، قلم و دفتری که از چوب و جوهر بودند امکاناتی را از جنس صفر و یک پدید آوردند که کار با آنها نه تنها ساده بود بلکه میزان فعالیت کاربر نیز کاهش یافته بود و بهراحتی میتوانست آنچه را که در ذهن دارد بدون بلند شدن از صندلی عملی سازد.
رفتهرفته سیستمعاملهای جدید برای کامپیوترهای رومیزی معرفی شد. حتی اپلیکیشنها نیز رقبای جدیدی داشتند و بازار اپلیکیشنها از بازار لوازم خانگی نیز متنوعتر شده بود. اگر نیاز به یک نرمافزار داشتید میتوانستید از میان انبوهی نرمافزار ساخت شرکتهای مختلف یکی را انتخاب کنید.
در کنار نرمافزارها، سختافزار کامپیوتر نیز پیشرفت کرد. از معرفی کارتهای گرافیکی مختلف گرفته تا پردازندههای قدرتمند چندهستهای و رمهایی که با فرکانس بالایی کار میکردند سبب شده بودند تا کاربران منتظر رویدادهای سالانه باشند تا شاهد معرفی سختافزار جدید و البته قدرتمندی شوند.
این موضوع برای سازندگان قطعات کامپیوتری خوشایند بود اما بعد از مدتی شاهد افت فروش قطعات کامپیوتری بودیم. از قدیم میگویند هر بار که خورشید طلوعی داشته باشد باید منتظر غروب آن نیز بود. این قضیه برای کامپیوترهای رومیزی نیز در حال به وقوع پیوستن است. البته بهصورت مفصل دلایلی که برای این گفته داریم را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
کاهش علاقهی کاربران به سختافزارهای جدید
معرفی قطعات جدید برای کامپیوترهای رومیزی در گذشته از اهمیت فراوانی برخوردار بود و همانطور که گفتیم کاربران زیادی منتظر رونمایی از جدیدترین قطعات مانند کارتهای گرافیکی و پردازندهها بودند اما بعد از مدتی، معرفی محصولات جدید آن محبوبیت و جذابیتی که داشت را از دست داد.
علت آن نیز مشخص بود سازندگان قطعات کامپیوتری در حال ساخت تفنگی بودند که فشنگی نداشت. خیلی از کاربران کامپیوترهای رومیزی در واقع همان گیمرهایی هستند که هر روزه زمانی از اوقات فراغت خود را انجام بازیهای رایانهای میگذارند اما سه دلیل سبب شده تا این گیمرها علاقهای به خرید قطعات سختافزاری جدید و قدرتمند را نداشته باشند.
اگر بخواهیم موشکافانهتر به این موضوع نگاه کنیم میتوان گیمرها را به دو نسل جدید و نسل قدیم تقسیم کرد. دلیل اولی که کامپیوتر شخصی در حال از دست دادن محبوبیت است علاقه نداشتن یا نبود زمان برای گیمرهای قدیمی است تا بازیهای روز دنیا را تجربه کنند و به خاطر مشغلههایی که دارند به سمت تجربهی این بازیها نرفته و در نتیجه نیازی به خرید سختافزار جدید ندارند.
دلیل دوم نیز به گیمرهای جوان بر میگردد که اکثرا به سمت کنسولها جذب شدهاند زیرا خانوادهها به خاطر ارزانتر بودن کنسول برای فرزندان خود یک کنسول بازی تهیه میکنند تا یک کامپیوتر رده بالای چند میلیون تومانی و همین امر سبب میگردد تا گیمرهای جواب با کنسولها خو بگیرند و از کامپیوتر خود برای کارهای دیگر، مخصوصا برنامهنویسی یا طراحی استفاده کنند.
اما دلیل سوم از همه مهمتر است و آن نیز گران تمام شدن کامپیوترهای گیمینگ است. در حالی که یک کارت گرافیک مناسب برای گیمینگ قیمتی از یک میلیون و نیم تومان به بالا دارد میتوان یک بازی اورجینال و یک کنسول نسل جدید مانند اکس باکس وان یا پلی استیشن را با قیمتی کمتر از قیمت یک کارت گرافیک خریداری کرده و بازی کرد.
با حذف شدن گیمرها از لیست افرادی که اقدام به خرید کامپیوترهای رومیزی میکنند در واقع خریداران اصلی سختافزارهای بالا رده از لیست حذف میشود و در ادامه طراحان گرافیکی و استودیوهای مختلف باقی میمانند که به خاطر نیازی که دارند مجبور به خرید سیستمهایی با مشخصات قدرتمند هستند.
در یک نگاهی ساده به این ماجرا میتوان متوجه شد که برای چنین سختافزارهای قدرتمند البته گران قیمتی که در بازار وجود دارد امکاناتی در نظر گرفته نشده است و تنها دلیلی که میتواند مسبب خرید سختافزار قدرتمند شود هدستهای واقعیت مجازی هستند که آنهم یک دوره گذرا دارد.
به نظر بنده نسل بعدی هدستهای واقعیت مجازی و هدستهای افزونه مجازی دیگر به کامپیوترهای رومیزی نیازی نخواهند داشت و مانند هولولنز ساخت مایکروسافت بر روی خود یک کامپیوتر خواهند داشت تا کاربر نیازی به دستگاه دیگری برای استفاده از این هدستها نداشته باشد.
ظهور تلفنهای هوشمند
شاید در گذشته میشد علت کاهش فروش سختافزارها را تبلت یا لپتاپها دانست اما بهقدری میزانی که این دستگاهها بر روی فروش کامپیوترهای رومیزی تاثیر میگذاشتند کم بود که به چشم نمیآمدند و بازار قطعات سختافزاری هنوز برای کمپانیها سودآور بود.
اما در حال حاضر رقیب جدیدی برای نهتنها کامپیوترها بلکه دیگر دیوایسها ظهور کرده که فروش تمامی این محصولات را تحت تاثیر خود قرار داده است. گوشیهای موجود در بازار به مشخصات سختافزاری و امکاناتی رسیدهاند که دیگر برای چت و استفاده از شبکههای اجتماعی نیازی به کامپیوترهای شخصی، لپتاپ، تبلت و یا دستگاه دیگری نیست.
میتوان با یک گوشی به وبگردی پرداخت، بازیهای سبک را اجرا کرده و سرگرم شد، به شبکههای اجتماعی سر زد و همچنین با اپلیکیشنهایی مانند تلگرام و واتس آپ به گفتگو با دوستان خود پرداخت.
بازار سختافزار در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟
با توجه به نتایجی که در سایت Venturebeat قرار گرفته تمامی کمپانیها که در زمینه ساخت قطعات یا کامپیوترهای رومیزی فعالیت دارند با کاهش درآمد رو به رو هستند.
همانطور که مشاهده میکنید تمامی این کمپانیها که غولهای سختافزاری دنیا شناخته میشوند در حال کاهش درآمد خود بوده و نسبت به سه ماهه اول سال 2015 درآمد کمتری در سه ماهه اول سال 2016 داشتهاند.
اینکه آیا این روند ادامه دارد یا خیر و در آینده شاهد رشد این بازار خواهیم بود بحث اصلی مقاله ما نیست اما مشخص است که با روندی که پیش روی خود میبینیم باید شاهد افت بیشتر درآمد این کمپانیها در زمینه فروش قطعات سختافزاری باشیم.
آیا ویندوز 10 مقصر فروش کم سختافزارهای کامپیوتر رومیزی است؟
به نظر بنده مقصر خواندن ویندوز 10 درست نیست و علت افت فروش کامپیوترهای رومیزی را نمیتوان سیستمعامل ویندوز 10 خواند؛ مانند سیستمعاملهای گذشته، ویندوز 10 نیز خوبیها و بدیهای خود را دارد اما دلیل اصلی افت فروش سختافزارها نیست زیرا سختافزارهای جدید با سیستمعاملهای گذشته نیز سازگار هستند و اگر کاربری از ویندوز 7 استفاده کند باز هم میتواند سختافزار قدرتمندی داشته باشد.
دلیل اصلی همانطور که گفتیم کاهش محبوبیت کامپیوترهای رومیزی است که کاربران علاقه به خرید سختافزار چند میلیون تومانی را ندارند و با قیمت یک کامپیوتر رده بالا، اقدام به خرید یک کامپیوتر میان رده کرده، برای گیمینگ به سراغ کنسولها رفته و برای استفاده از اپلیکیشنهای مختلف از تلفنهای هوشمند استفاده میکنند.
کلام آخر
شاید تا چند سال آینده باز هم شاهد استفاده از کامپیوترهای رومیزی باشیم اما باید قبول کرد تا زمانی که دلیلی برای استفاده از یک کامپیوتر رده بالا وجود ندارد نمیتوان انتظار داشت که عموم کاربران کامپیوترهای شخصی به سمت سختافزارهای رده بالا بروند.
از طرفی هرچه هزینهی خرید یک کامپیوتر قدرتمند بالاتر میرود دیوایسهایی به بازار عرضه میشوند که قابلیتهای مختلفی داشته و میتوانند آنچه را که کاربران در حال حاضر به آن نیاز دارند برآورده سازند؛ بنابراین کامپیوترهای رومیزی نیاز به یک تحول شگرف دارند تا امکاناتی را به کاربر ارائه دهند که کاربران نمیتوانند از این امکانات در دیویسهای دیگر بهره ببرند. در غیر این صورت آیندهای را پیش رو خواهیم داشت که کامپیوترهای رومیزی به سمت فعالیتهای تجاری خواهند رفت و آنها را در ادارهجات، مراکز خرید و شرکتها میتوان مشاهده کرد.