در مطالب قبلی از مجموعه مقالههای مدیریت تمرکز، فضاهای متعددی را بررسی کردیم که برای رسیدن به تمرکز تنهایی باید مدیریت شوند و راهکارهایی برای مدیریت تمرکز در فضاهای دیجیتال و فیزیکی و ذهنی ارائه کردیم. در مطلب حاضر، قصد داریم اهمیت مدیریت زمان را برای بهبود تمرکز شرح دهیم و راهکارهایی عملی معرفی کنیم.
همانطورکه قبلا گفته شد، مدیریت تمرکز یکی از ابزارهای اساسی برای وفادارماندن به برنامههای مدیریت زمان محسوب میشود. حال اگر برنامهریزیهای زمانی ما دقت کافی را نداشته باشد، نمیتوان تمرکز را در میان انجام وظایف مدیریت کرد. امروزه، دیگر نمیتوان کل برنامهی زمانی را با وظایفی فشرده و نزدیک بههم طراحی کرد. درواقع، زمانهای حواسپرتی خواهناخواه در هنگام انجامدادن وظایف پیش میآیند و باید برای آنها آماده باشیم.
یکی از راهکارهای حفظ تمرکز که از طراحی برنامههای زمانی نشئت میگیرد، ایجاد فضای تنفس یا افزایش زمان موردانتظار برای انجام وظایف است. بهعنوان مثال، اگر تصور میکنید وظیفهای ۳۰ دقیقه از زمان شما را اشغال میکند، در برنامهریزی زمانی خود، ۵۰ تا ۱۰۰ درصد زمان مدنظر را افزایش دهید. بهبیاندیگر، برای آن وظیفه ۴۵ تا ۶۰ دقیقه زمان کنار بگذارید. نکتهی دیگر ایجاد زمان تنفس بین وظایف است که برای تمدد حواس و متمرکزکردن مجدد منابع ذهنی، حیاتی محسوب میشود. پیشنهاد میشود بین هر دو وظیفه در روز، زمانی بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه را برای استراحت اختصاص دهید.
برای بهبود وضعیت تمرکز با بهرهمندی از دارایی زمان، ابتدا باید تعریفی بهینه از زمان کار و فعالیت شغلی داشته باشیم. درواقع، باید فعالیتهایی را پیدا کنیم که دربرابر زمان صرفشده برای انجام، پیامد ارزشمندتری (مالی یا معنوی) برای ما دارند. با چنین فرایندی، ارزش هر ساعت زمان کاری خود را مشخص میکنیم. پس از پیداکردن ارزشمندترین فعالیتها، بهمرور باید زمانی را افزایش دهیم که برای هر فعالیت اختصاص میدهیم.نکتهی دیگر در حفظ تمرکز با مدیریت زمان، مشخصکردن محدودههای زمانی است. ابتدا این باور را کنار بگذارید که ساعتهای کاری بیشتر بهمعنای بهره وری بیشتر هستند. سپس، ساعتهای کاری خود را در روز مشخص کنید و به ساعت شروع و پایان کار پایبند باشید. قطعا میتوانید با محدودترکردن ساعتهای کاری، بهرهوری خود را افزایش دهید. محدودیتهای شروع و پایان کار را برای برنامهریزی زمانی ماهانهی خود نیز در نظر بگیرید تا نگاه بلندمدت منظمتری به وظایف و پروژهها داشته باشید.
تصور کنید بهصورت دورکاری یا فریلنسر، چند نوع پروژه انجام میدهید. برخی از وظایف پروژهها، درآمد بیشتری برای شما دارند؛ درنتیجه، زمانیکه برای آن وظایف اختصاص میدهید، ارزش بیشتری درمجموع درآمد شما خواهد داشت. ابتدا تمامی وظایفی که توانایی یا الزام انجام آنها را دارید، فهرست کنید. سپس، ارزشمندترین را پیدا و تلاش کنید بهمرور، زمان اختصاصیافته برای آن فعالیتها را به ۸۰ درصد از کل زمان فعالیت خود برسانید.
تمرکز را میتوان با ماهیچههای بدن مشابه دانست. درواقع با تمرینکردن تمرکز، آن را تقویت میکنیم؛ ولی مانند تقویت و تمرین ماهیچهها، در تقویت تمرکز هم به استراحت نیاز داریم. درنتیجه، یکی دیگر از راهکارهای افزایش تمرکز با بهرهمندی از داراییهای زمانی، مجددا در برنامهریزی زمانی دیده میشود: اختصاص زمانهای خالی از فعالیت جدی در تقویم کاری برای استراحت و پرکردن مجدد ظرف تمرکز.
زمانهای خالی که در برنامهریزی شخصی برای استراحت و پرکردن تمرکز اختصاصی میدهید، باید به سه بخش تقسیم شوند. در بخشی از این زمانها، تنها استراحت کنید و دغدغهی کاری نداشته باشید یا حتی تفکر نکنید و تمرینی برای بهبود تمرکز انجام ندهید. بهعنوان مثال، میتوانید تنها مشغول بازیهای ویدئویی شوید. در بخش دیگری از زمان بازیابی تمرکز، ظرف تمرکزی خود را با مرور تمرینهای مدیریت تمرکز پر کنید. در بخش آخر، بازنگری کلی روی برنامهریزیهای خود برای مدیریت تمرکز داشته باشید. بهعنوان مثال، میتوانید آموزشهای مدیریت تمرکز را مرور و برنامهریزیها و چشماندازهای خود را بازنگری کنید.
زمان یکی از داراییهای ارزشمند زندگی امروزی محسوب میشود. همانطورکه در راهکارهای مذکور دیدید، زمان و تمرکز مکمل یکدیگر هستند و بهنوعی مدیریت و اختصاص منابع هرکدام به دیگری، باید بهصورت مشترک انجام شود. درنهایت، مهمترین نکته درک ارزش زمانی ساعتهای کاری و اختصاص تمرکز به فعالیتهایی با ارزش زمانی حداکثری است.